Kolentranspor/elevateurs

Leestijd: 2 minuten

In het begin van de 20e eeuw had de SHV (Steenkolen Handels Vereeniging) het monopolie voor het bunkeren met steenkolen van de zeeschepen in de Rotterdamse haven. In 1903 ging SHV-directeur van Beuningen met een van zijn collega’s naar Amerika om daar een drijvende kolentransporteur te bestuderen. In maart 1904 werd besloten een dergelijk apparaat aan te schaffen. Oorspronkelijk poogde van Beuningen de machine zelf te ontwerpen. Toen dat niet erg lukte, wendde hij zich tot Smulders, die hij nog kende uit de tijd dat SHV in Utrecht gevestigd was. Hij vroeg hem of hij dacht een dergelijk apparaat te kunnen ontwerpen en bouwen. Van Beuningen was overigens niet optimistisch over de uitkomst. Bij Smulders herinnerde Dresselhuijs zich een Frans artikel over een dergelijk apparaat. Waarschijnlijk betrof het hier de “self-trimmer” ontwikkeld door Paul. Van Beuningen is daarop naar Engeland en Amerika gereisd om zulke slecht functionerende apparaten te bekijken. Zijn ervaringen werden aan Smulders overgebracht en gezamenlijk slaagden zij er in een goed werkend apparaat te ontwerpen.

Dresselhuijs geeft een uitvoerige beschrijving van deze machines alvorens het KIVI een bezoek brengt aan de SHV-kolentransporteurs en de Werf Gusto. De eerste machine was de ‘Pluto’, opgeleverd in 1905, volgens Dresselhuijs door de Werf Gusto. De romp is nog in Slikkerveer gebouwd en te water gelaten. Dresselhuiijs meldde dat met de ‘Pluto’ 7 arbeiders in een uur tijds 250 ton steenkool konden bunkeren. Met handkracht zouden hiervoor 250 man nodig zijn geweest. Geen wonder dat de bunkermachine in het geheim gebouwd werd zodat de havenarbeiders geen kans kregen oppositie te organiseren. Toen SHV de tweede machine in Rotterdam in gebruik genomen had was SHV onafhankelijk geworden van de macht van de havenarbeiders.

Lees hier de voordracht van de heer J. Dresselhuijs.

Bronnen:
Loyen, R., Buyst, E., Devos, G. Struggling for Leadership: Antwerp-Rotterdam port competition between 1870- 2000, Heidelberg, 2003.
Dresselhuijs, J.D. Inleiding tot het bezoek aan de steenkolentransporteurs van de Steenkolen- Handels-Vereeniging te Rotterdam op 22 October 1910, de Ingenieur 26(4) 1911)
J. Kingma recensie van H van Driel, F de Goey Cargo handling technology 1870-2000 Walburg Pers.

Bnr.JaarProjectnaam
3131906'Prosper' Zeewaardig 600 t. (SHV)
3291908'Holland' Zeewaardig 600 t. (SHV)
3371908Kolenverlaadbrug
3461909'Voor Hamburg' Zeewaardig 1000 t. Duitsland
3471909'Perservero' Zeewaardig 600 t. (SHV)
3671909'Harpen' Zeewaardig 1.000 t. (SHV)
4301912'Westfalen' (SHV)
4511913'Cambewarra' (Australie)
4711914'Pindaré' Zeewaardig 1.000 t. (Brazilië)
4721914'Mearim' (Zusterschip van 'Pindaré')
5731924'Bujun Maru' Zeewaardig 1.000 t.
7221937'Robur VII' (Polen)

Stichting Erfgoed Werf Gusto 2019

 

 

Laatst bijgewerkt op: 10 augustus 2024

Geschiedenis van een Schiedamse scheepswerf