Bnr. 20 1953 ‘Yvette’
Categorie archieven: Gusto Schiedam
Bnr. 687-1936 Hefdeuren voor Sluis Vreeswijk
In 1936 kreeg Werf Gusto de opdracht voor de levering van vijf hefdeuren voor de sluis in Vreeswijk (tegenwoordig Nieuwegein). In 1938, na de geboorte van prinses Beatrix, kreeg het complex de naam Beatrixsluis. Het gehele complex is tegenwoordig een Rijksmonument.
De Prinses Beatrixsluis is een sluizencomplex in de Nederlandse gemeente Nieuwegein met drie kolken. Ze vormen, via het Lekkanaal, CEMT-klasse Vb, de scheepvaartverbinding tussen de rivier de Lek en het Amsterdam-Rijnkanaal. Ze zijn, als eerste bouwwerk in Nederland, in 1938 vernoemd naar de toen net geboren prinses Beatrix.
[Not a valid template]
De Fabrieksschoorsteen
Diep verankerd in de aarde, machtig en massief, hoog oprijzend in het luchtruim naast de Machinefabriek, stond daar de oude fabrieksschoorsteen. Nog hoger reikte de slanke metalen draad met de platina spits, die met noodweer de bliksemstralen als ’t ware uitnodigde daar hun woest spel te beëindigen en hun vernietigende krachten in de schoot van de altijd bereid zijnde aarde te ontlasten.
Jaar na jaar was de N.V. Wester tevergeefs op hem losgestormd, rukte dan nijdig de dikke rookwolken, die hij verspreidde aan flarden, zodat zij wonderlijke figuren vormden, die met grote snelheid werden voortgedreven in de sombere winterhemel. Als je dan onder aan zijn voet stond en omhoog keek naar die voorbij zwevende wolken, kreeg je het gevoel als toen op die kleine vrachtzoeker, worstelend in de kolkende golf van Biscaje, waarbij je maag feilloos de werking imiteerde van een knarsende lenspomp. Sommige dee!nemers a.an een zekere proefvaart met een der Gustoscheppingen op een Noordzee die swing-neigingen vertoonde, kennen dat gevoel wel… Lees verder De Fabrieksschoorsteen
De P.(ersoneels) V.(ereniging)
De Personeelsvereniging “Gusto” is nog geen grote – zij telt momenteel een 400 leden – maar een gestaag groeiende, gezellige vereniging. We willen er eens een kijkje nemen.
De vereniging is verdeeld in verschillende onderafdelingen, welke er stuk voor stuk een sieraad van vormen en die in de cantines of kleine Schiedamse zalen hun samenkomsten houden.
Het doel van de vereniging is niet alleen het bieden van ontspanning. maar richt zich het meest op ontwikkeling en kunst zonder de sport uit te schakelen. Lees verder De P.(ersoneels) V.(ereniging)
De Spoorwegaansluiting
Vanaf het moment, dat A.F. Smulders, toen nog in Slikkerveer, besloten had om te zien naar een beter geoutilleerd bedrijfsterrein met meer groeimogelijkheden dan op dat moment in Slikkerveer en zij dientengevolge in onderhandeling was met de Gemeente Schiedam over de aankoop van het terrein aan de Oostzijde van de Voorhaven, werd meteen tijdens de onderhandelingen de wens geuit, dat in geval er een spoorwegaansluiting werd geprojecteerd naar het havengebied rond de Oosterhaven, de nieuw te bouwen werf zou worden aangesloten op deze spoorwegverbinding. Van beide zijden ging men akkoord met de opname van een artikel (artikel 14/16) in het te ondertekenen koopcontract, waarin de wens voor een spoorwegverbinding werd vastgelegd. Voor de firma A.F. Smulders blijkt dit een belangrijke optie te zijn. In die tijd, we spreken over rond 1900, was de Rijnvaart nog niet zo ontwikkeld. Veel vervoer vanuit het achterland naar steden, zoals Rotterdam en Schiedam geschiedde per spoor, en zeker staaltransporten. Ongeveer 50% van wat er aangevoerd werd vanuit Duitsland bijvoorbeeld, kwam per spoor.
Zware staaltransporten moesten zeker bij lage waterstanden in de zomermaanden aangevoerd worden per spoor. Dat goederenspoor eindigde bij het ‘Maas Station’ ter hoogte van het ‘Boerengat’ in Rotterdam en materiaal, in het geval van A.F. Smulders, moest daar uitgeladen worden en dan per schip verder vervoerd worden naar Schiedam. Dit was natuurlijk een tijdrovend en kostbaar karwei. Vandaar de wens om als de Gemeente tot overeenstemming zou komen met de H.Y.S.M. over een aftakking van de Lijn Schiedam – Rotterdam naar de haveninrichtingen aan de Voorhaven , zij dan aangesloten zou worden.
In 1901 neemt Smulders contact op met de Gemeente Schiedam om hen te vragen contact op te nemen met de H.Y.S.M*. daar het de firma A.F. Smulders bekend was, dat er besprekingen waren geweest tussen de H.Y.S.M. en de Gemeente Schiedam over de aanleg van een spoorverbinding, als aftakking van de lijn Schiedam – Rotterdam. De afspraken golden voor de terreinen in de huidige toestand en men wilde weten, of als daar verandering in kwam door de vestiging van A.F. Smulders op die terreinen, dat op bezwaren zou kunnen stuiten van de kant van de H.Y.S.M.
De H.Y.S.M. liet via de gemeente Schiedam weten “geen bezwaren te hebben als het ging om wijzigingen van de haveninrichting, maar dat men nieuwe voorstellen zou doen en die aan de Gemeente Schiedam ter overweging zou geven”.
De Gemeente Schiedam verbaasde zich over deze zinsnede van de H.Y.S.M. en zou daar opheldering over vragen. A.F. Smulders zag in het niet aanwezig zijn van bezwaren van de H.Y.S.M. een mogelijkheid snel met de Gemeente Schiedam een afspraak te maken om het koopcontract te tekenen, dat dan inderdaad op 21 februari 1902 ten overstaan van Notaris Poortman door beiden partijen ondertekend wordt.
Echter in de loop der jaren zou blijken, dat de Gemeente Schiedam “buiten spel” wordt gezet door de Gemeente Rotterdam bij de aanleg van spoorverbindingen in haar industriegebied. De afspraken, die de Gemeente Schiedam maakte met de H.Y.S.M. over een spoorverbinding middels een aftakking van de lijn Schiedam – Rotterdam was door de H.Y.S.M. niet besproken met de Gemeente Rotterdam, die op haar beurt ook in onderhandeling was met de H.Y.S.M. voor een aftakking van de lijn Schiedam – Rotterdam met spoorverbindingen naar de Rechter Maasoever en dat de H.Y.S.M. zeer kwalijk nam.
Dit conflict tussen de Gemeente Rotterdam en de H.Y.S.M. speelde waarschijnlijk de Gemeente Schiedam en Werf Gusto flink parten, zodanig, dat Schiedam en dus Werf Gusto nooit aangesloten werden op de spoorwegverbinding.
* H.Y.S.M. – Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij.
bron: Gemeentearchief Schiedam
Naar het dossier
Stichting Erfgoed Werf Gusto
Vooruitzichten 1937
Volgens een financieel overzicht over het boekjaar 1936 had Werf Gusto voor in totaal ƒ 6 miljoen aan orders uitstaan op een personeelsbestand van 1005 man. De Werf Gusto wilde voor ƒ 750.000,- 4,5 % eerste hypothecaire obligaties uitgeven tegen een koers van 100%. De vennootschap had zich gaandeweg de jaren toegelegd op de fabricage van baggermateriaal, drijvende en vast kranen, op welk gebied ze op dat moment een wereldreputatie hadden.
Tot 1926 had de exploitatie zeer ruime winsten opgeleverd, van waaruit het mogelijk was de oorspronkelijke accommodatie in Schiedam belangrijk uit te breiden, zodat de capaciteit sedert de vestiging in Schiedam verdubbeld was. Daarna liep, ten gevolge van maatregelen van autarkie in verschillende landen, het resultaat van de exploitatie achteruit, alhoewel matige afschrijvingen werden verdiend. De jaren 1933 en 1934 leverden ten gevolge van de crisis verliezen op, die op een bedrag van ƒ 230.000,- na, door in eerdere jaren behaalde winsten, konden worden gedekt. Na deze jaren volgde 1935 met een gunstiger resultaat. Dit gaf een exploitatieoverschot van ƒ 150.000,- welke na rentebetaling en afschrijving nog een klein winstsaldo liet zien.
Uit de Winst- en Verliesrekening bleek dat 1936 een exploitatieoverschot gaf van ƒ 385.000,-. Dat was vier keer het bedrag, dat jaarlijks nodig was voor rente en aflossing van de lening. In genoemd bedrag van ƒ 385.000,- was begrepen ƒ 185.000,- voor winst, gecalculeerd op een drietal objecten, welke in de loop van 1937 zouden worden opgeleverd. Bij de vaststelling van dit bedrag was rekening gehouden met de stand van de bouw en de te verwachten uitkomst. Over verschillende belangrijke orders werd op dat moment nog onderhandeld.
De Werf Gusto bezat het gehele aandelenkapitaal van ƒ 50.000,- in de Mij van Drijvende Kranen & Mastbokken¹, opgericht in 1922, in welke vennootschap het in voorraad gebouwde materieel was ingebracht.
Met betrekking tot de balans werd meegedeeld, dat de terreinen, die te boek stonden voor ƒ 982.358,- door deskundigen in februari 1937 waren getaxeerd op ƒ 1.305.000,-. Dat lag ƒ 322.642,- boven de boekwaarde. De terreinen waren in totaal 7,55 hectare. Het bovengenoemde bedrag sloeg alleen op de terreinwaarde. Geen rekening was gehouden met de gebouwen, machines, kranen en de overige technische installaties. De lening zou worden afgesloten tot aflossing van het bankierskrediet en tot vergroting van de capaciteit.
Het lag namelijk in de bedoeling de mogelijkheid te scheppen in de toekomst mee te dingen naar de bouw van de grootste typen vracht, passagiers en tankschepen. Daar verwacht mocht worden, dat binnen afzienbare tijd de bouw van deze objecten aan de orde zou komen, vergrootte dit dus de kans in de naaste toekomst belangrijke orders te boeken. Ook met de bouw van baggermateriaal en kranen verwachtte men in de naaste toekomst een opleving, daar de werken, waar deze werktuigen voor werden gebruikt, gedurende de crisisjaren waren uitgesteld en men tot uitvoering van deze werken nu zou moeten overgaan.
Aangezien de Werf Gusto door het bruggenbureau van Rijkswaterstaat was ingedeeld in de groep van erkende bruggenbouwers in verband met het Bruggenplan, uit hoofde waarvan haar ook in de komende jaren een deel van de nog uit te voeren bruggenbouwwerken werden toegewezen.
Een en ander wettigde de verwachting, aldus de directie, dat de resultaten van 1937 niet bij die van 1936 zouden achterblijven.
bron: Schiedamsche Courant, 23/04/1937; p. 2/10
¹ bron: Schiedamsche Courant 21/06/1922; p. 2/4-Staatscourant nr. 117
Headerfoto: 30 januari Rijksdag Berlijn (1937)
Stichting Erfgoed Werf Gusto
Werf Gusto in vogelvlucht (1922)
In de loop van de jaren zijn er een groot aantal luchtopnames van Nederland gemaakt om Nederland per vliegtuig in kaart te brengen. Schiedam en Schiedam-Zuid met Werf Gusto waren daar geen uitzondering op. Sommige foto’s zijn bewust en sommige zijn onbewust gemaakt van Werf Gusto.
Foto’s van Werf Gusto in vogelvlucht
Bron: Alle foto’s Digitale Collectie St. Erfgoed Werf Gusto
