Op Vijf Poten Naar Dakar* (1)

Leestijd: 4 minuten

Rauw en eenzaam leven

A/B ZWARTE ZEE, 51° 57′ NOORD, 01° 47′ OOST, VRIJDAGAVOND.


Een sleepreis van 2600 mijl.

DE NOORDZEE ligt vrijwel achter ons. Sneller dan werd verwacht duiken wij op het ogenblik de trechter binnen, die ons naar de Straat van Dover voert. Uit mijn patrijspoort zie ik het Sandetti vuurschip, de trouwe wachter voor de ingang van de Straat, voorbijglijden. In het brede kielzog van de Zwarte Zee volgt nog steeds, nog slingerend op de korte witgekuifde golven: de Ile de France. Het booreiland heeft, nu het op honderden meters afstand achter ons aansukkelt, veel weg van een drijvende raketbasis. Misschien is Arie Dorst, de 37-jarige chef-runner uit Nieuwe Tonge, wel met het aftellen begonnen. Maar dan toch niet met het oog op een lancering; hoogstens heeft hij nagegaan hoeveel dagen ons nog scheiden van Dakar, de Westafrikaanse haven die hem over vier. vijf of nog meer weken uit zijn isolement moet verlossen.

Zeildoeken jack, borst halfbloot in de ijskoude wind….

Marconist Kees van Langeraad (uit Sint Laurens, Zeeland) grootmeester op de seinsleutel…..

Hij voerde vanochtend een gesprekje met de Zwarte Zee. Arie Dorst had niets bijzonders te melden. In mijn verbeelding zag ik hem met zijn walkie-talkie staan, in zijn rood zeildoeken jack, de bruinverbrande borst half bloot ondanks de ijskoude wind, die over het met tonnen materieel volgestouwde dek van de De Ile de France streek. Een van die mannetjesputters, die een leven leiden dat even rauw als eenzaam is. Rond het middaguur werd — aan de hand van een radiopeiling van Kees van Langeraad — onze positie bepaald.

103 mijl

„High noon” op de Ile de France. Elke middag om twaalf uur spreekt chef-runner Arie Dorst via de walky-talky met kapitein Poot op de Zwarte Zee.

Dat is een normale gang van zaken, iedere dag weer. Toen bleek ook, dat wij in de 25 uur, die ons van het vertrek in Schiedam scheiden, 103 mijl hadden afgelegd. Het traject tussen de Maasboei en Sandetti ging met een gemiddelde snelheid van bijna vier en een halve mijl. Dat mag weinig lijken. Niemand zal trouwens beweren, dat dit in het algemeen een opmerkelijke vaart is. Maar het is het wel met zo’n obstakel aan de tros. Geen schip ter wereld zou ertoe in staat zijn. Want zoals de Ile de France achter ons hangt, is het eigenlijk alleen maar een vijfkantige bak, die niet is ontworpen om ermee te varen. Het platform heeft een breedte van 54 meter en een gemiddelde diepgang van vier meter. Zo ontstaat er een vlak van tweehonderd vierkante meter, dat zonder onderbreking weerstand biedt. Onophoudelijk moeten tonnen en tonnen water worden verzet, vooral wanneer tegenstrooms gevaren wordt. Bij dit alles komen dan nog de vijf poten, die ook al weerstand bieden omdat zij tijdens het slepen altijd nog ruim twee meter onder het eiland uitsteken. De veertig meter, waarmee zij boven het dek uitkomen, geven minstens zoveel last. Het zijn danige windvangers, met een gezamenlijke hoogte van twee maal de Euromast. Overigens zijn de poten nog niet op hun volle lengte. Dat komt pas in Dakar. Een deel van de ontbrekende stukken wordt op het dek van de Ile de France meegevoerd; de rest volgt nog t.z.t. met een kustvaarder. Uiteindelijk zullen de poten negentig meter lang worden. Het eiland moet dan in staat zijn naar olie en gas te boren in water van zestig meter diepte. De Compagnie des Pétrols Total heeft de Ile de France voor dit doel gehuurd van de Foramer S.A. in Duinkerken.

Oorlam

Intussen is het rustig geworden op de Zwarte Zee. Na het dagelijkse oorlam en de gebakken vis met aardappelen en doperwtjes is vrijwel iedereen naar kooi gegaan voor een uitgebreid middagdutje. Aan boord van een zeesleper wordt geslapen zodra het mogelijk is. Want straks zou het er voor lange tijd wel eens niet van kunnen komen. Alleen Kees van Langeraad zit in zijn radiostation. Hij is er eenvoudig niet weg te branden. Op de brug loopt tweede stuurman Jan Kleijwegt de middagwacht en ver naar achteren, diep in de ingewanden van het schip is derde machinist Piet van der Sluys (37) uit Maassluis paraat bij de twee potige Smit-M.A.N. diesels, die de schroef in de minuut meer dan honderd keer rondjagen.

Silhouet

Een paar mijlen voor de Zwarte Zee uit tekent zich het silhouet van een tanker af in de plas vloeibaar koper, die de zon op het water tovert. Iets dichterbij passeert een kustvaarder van Van Nievelt Goudriaan. Een Russische vrachtboot scheert aan bakboord opvallend dicht voorbij. Het is druk geworden om ons heen. Het betekent dat wij dat punt naderen tussen Dover en Calais, waar oneindig veel scheepvaartroutes samenkomen.

Drukte

„Het lijkt de Coolsingel wel”, grapt kapitein Poot. Hij zal blij zijn als wij de Straat gepasseerd zijn. Hij houdt niet van die drukte, zeker niet met zo’n kostbare sleep als de Ile de France. Voor het zaterdag is, zal het wel achter de rug zijn en tijdens het weekeinde zullen wij een heel eind in het Engelse Kanaal vorderen. Een weekeinde van wachtlopen, slapen, en weer op wacht. Maar de weerberichten zijn goed en dat is al heel wat.

WORDT VERVOLGD.

Bron: Algemeen Dagblad
Tekst: Piet van den Broecke
fotograaf: Onbekend
Artikelenserie uit collectie familie Lissenberg Schiedam
* De Zwarte Zee en Ile de France zijn beide gebouwd door vennoten van I.H.C. Holland N.V. De eerste door Smit te Kinderdijk en de tweede door Werf Gusto te Schiedam


*Donderdag 6 januari vertrok het boorplatform onder grote belang­stelling van de Werf te Schiedam.  Op de rivier werd het getrokken door de sleepboten Azië, Europa, Schouwenbank en Steenbank, alsmede de sterkste sleepboot ter we­reld, de Zwarte Zee.  Op zee ging deze laatste alleen verder met de zware sleep voor een tocht van 2600 mijl. De belevenissen gedurende deze lange sleepreis werden dagelijks in het Algemeen Dagblad beschreven onder de aanduiding: “Op vijf poten naar Dakar”!

Tijdens de tocht naar zee werden o.a. filmopnamen gemaakt voor het bioscoopjournaal (Polygoon) en voor de Nederlandse, Duitse en Engelse televisie.
bron: Gusto Berichten No. 2 1966


Stichting Erfgoed Werf Gusto 2019

Laatst bijgewerkt op: 13 april 2019