Bij het Gemeentearchief Schiedam is een fotoboek aanwezig met mooie zwart-wit opnames van projecten die Gusto Staalbouw uit voerde midden- en eind dertiger jaren. Mooie projecten, zoals diergaarde Blijdorp, de Beurs in Rotterdam en het Amstelstation in Amsterdam. Het was eenvoudig te traceren, omdat er keurig bijgeschreven stond, wat het was en wanneer het afgeleverd werd en zelfs waar. Dus dat was eenvoudig zoeken in de lijst met bouwnummers.
Er waren enkele projecten bij, zoals het Amstelstation (de staalconstructie) en de Brug naar de Dierentuin in Den Haag (nooit geweten dat Den Haag een dierentuin had), die een welkome aanvulling vormden op de toch al grote verschil van projecten, die al bekend waren van Gusto Staalbouw.
Er zaten ook een dertiental foto’s bij van staalverbindingen met als omschrijving Hen II 1-5- ’39. Het waren duidelijk foto’s van een basculebrug, maar welke? Gusto Staalbouw was in die dagen druk met het afleveren van bruggen aan voornamelijk Rijkswaterstaat en diverse grote gemeentes. De naam op de zijkant van een staalplaat, die geschaafd wordt en begint met een W – dan wordt een stuk van de naam bedekt met een plaatje metaal- en eindigt met het woord edam, maakte het er ook niet echt duidelijker op. Uitgaande van de datum op de foto’s 1-5-’39, 28-6-’39 en 01-07-’39 kon je voorzichtig, met de lijst met bouwnummers in de hand, de conclusie trekken dat het de bascule van de brug bij Hendrik-Ido-Ambacht moest zijn.
Volgens de lijst met bouwnummers werd die basculebrug afgeleverd in 1939. Na wat zoekwerk in de Beeldbank van Rijkswaterstaat, was het overduidelijk dat het de basculebrug was van de Brug o.d. Noord. Het woordje hen, zal de afkorting zijn geweest van de plaatsnaam (Hendrik-Ido-Ambacht). Hen II duidde waarschijnlijk op de bascule aan de Alblasserdam-kant en waarschijnlijk gebruikte Gusto Staalbouw intern de verwijzing hen I (geen foto’s van) voor het stijve deel van de aanloop naar de overspanning aan de Hendrik-Ido-Ambacht-kant. De boog is daar en op dat moment gebouwd, maar niet door Gusto Staalbouw.
De brug heeft tot diep in vorige eeuw dienst gedaan als enige oeververbinding in Rijksweg A15 van Alblasserdam naar Hendrik-Ido-Ambacht, tot in 1992 de naastgelegen Noordtunnel geopend werd en de brug meer een oversteek werd voor lokaal verkeer. Door de toename van de recreatievaart nam het aantal open en sluit bewegingen van de basculebrug sterk toe, tot wel 2000 per jaar. Dat heeft ertoe geleid dat er steeds meer onderhoud gedaan moest worden. In 2012 was de tijd daar voor een algehele renovatie, die de basculebrug weer dertig tot veertig jaar extra leven geeft.
Een artikel in een plaatselijke krant over de renovatie van de brug leidde ertoe dat de krant toestemming kreeg met de aannemer mee te gaan in de kelder van de brug. De opnames, die daar gemaakt zijn maakten voor mij een hoop duidelijk. Als je die opnames goed en kritisch bekijkt, kun je bijna alle onderdelen, die op de foto’s staan uit 1939 terugvinden. De puzzelstukjes vallen zo goeddeels op hun plaats, alhoewel er altijd onderdelen zijn, die ook op die foto’s niet zichtbaar zijn.
Tekst: Dirk H. Allewelt
Foto’s: Alblasserdamnieuws.nl
Foto’s uit de kelder van de Brug o.d. Noord
[envira-gallery id=”27714″]
Stichting Erfgoed Werf Gusto 2020
Laatst bijgewerkt op: 25 april 2022
