787 terug naar Schiedam?

Leestijd: 2 minuten

Zoals bekend opende scheepswerf A.F. Smulders uit Slikkerveer in 1905 een splinternieuwe scheepswerf op de uiterwaarden van de Maas in de wijk Nieuw-Mathenesse in Schiedam. De werf specialiseerde zich in niet-alledaagse schepen, die andere werven niet konden of wilden bouwen, daar het vaak schepen betrof, die nieuw van de tekentafel kwamen. In 1965 (Werf Gusto was inmiddels geheel opgenomen in de Industriële Handels Combinatie Holland N.V, kortweg I.H.C. Holland N.V.) specialiseerde de werf zich in offshore. De politiek besloot in 1977/1978, dat de productie en dus de werf van Werf Gusto afgestoten moest worden.

De ‘PK-175 afgemeerd voor de Admiraliteits- Scheepswerf aan de ‘Bolshaya Neva’ rivier in St.-Petersburg.
Foto: fleetphoto.ru – Fotograaf: kifir 239

Werf Gusto bouwde niet alleen (bagger)schepen, maar ook (drijvende)kranen, bokken, bruggen en persleidingen. In 1911 ontwikkelde Werf Gusto, na vragen uit de markt, een geheel nieuw type drijvende kraan, die 150 ton kon tillen, met een beweegbare giek en 360° draaibaar was via een ophanging aan een kegelsysteem, waardoor het dek vrij was en de kraan de lading over grote afstanden kon tillen. Uitermate geschikt om kanonnen op oorlogsschepen te plaatsen, motoren in scheepscasco’s, sluisdeuren vervangen etc. De eerste werd afgeleverd in 1911 en de laatste in 1954. In totaal heeft Werf Gusto er 25 gemaakt en afgeleverd.

Inmiddels zijn alle kranen buiten gebruik zijn gesteld en/of gesloopt, dachten we. Echter, in april 2019 bereikte ons het bericht, dat in St.-Petersburg (RU) de kraan met het Bnr. 787 uit 1942 nog altijd in gebruik is op een scheepswerf gespecialiseerd in o.a. de bouw van onderzeeërs. We hebben fotomateriaal toegestuurd gekregen. Daaruit bleek, dat de kraan voor een bijna 80-jarige in prima conditie is. Het is op dit moment de laatst bestaande in zijn soort. Wij hadden in 2019 de werf (een overheidsinstelling) aangeschreven en hen gevraagd naar hun toekomstplannen voor deze oude kraan.

Wij hadden hen in ons schrijven voorgesteld de kraan, wanneer hij overbodig werd, beschikbaar te stellen om vervoerd te worden naar Nederland. Dit meesterwerk diende beschouwd te worden als industrieel erfgoed. De kraan zou in gebruik genomen kunnen worden als museum, om toekomstige generaties te laten zien, waar een klein land toe in staat was.

Voor het zover was, zou de kraan nog enige jaren haar werk verrichten in St.-Petersburg en gaf het ons de tijd de nodige stappen te maken in het aanwerven van de kraan.

Het plan was om de kraan af te meren, daar waar hij gemaakt was, in Schiedam (afbouwkade in de voormalige Oosterhaven). De ponton en de kraan hebben vrij forse afmetingen en is daardoor ongeschikt als object in bijvoorbeeld de ‘Buitenhaven’. Alternatieve locatie was de Wilhelminahaven en dan afgemeerd aan het einde van de oude aanlegsteiger van de vroegere Tanker Cleaning.

Echter, door de gewijzigde politieke verhoudingen hebben we de hoop een beetje opgegeven de kraan ooit naar Nederland te halen. Maar zeg nooit, nooit.

Laatst bijgewerkt op: 28 oktober 2024

Geschiedenis van een Schiedamse scheepswerf