In 1916 vestigde zich een deel van het Rotterdamse ‘Wilton’s Machinefabriek en Scheepsbouwbedrijf’ in de gemeente Schiedam. Deze scheepswerf zou uitgroeien tot één van de grootste van Nederland. Het maakte snel furore toen het in 1920 de hand kon leggen op het ‘Pola-dok’.
Voordat Wilton in 1916 in Schiedam neerstreek was het bedrijf in Rotterdam al op drie plaatsen actief geweest. Begonnen als smederij aan ‘De Baan‘ door Bartel Wilton in 1854, groeide het bedrijf onder zijn gelijknamige zoon uit tot een machinefabriek aan de Westzeedijk (tegenwoordig Parkhaven). Een complete scheepsreparatiewerf, inclusief ijzergieterij, ontstond vanaf 1903 toen diens zonen Bartel III, Henry, William, James en Daniel zich aan de ‘Ruigeplaat‘ in Delfshaven vestigden. Alleen de voormalige directievilla van dit complex dat tot 1969 operationeel was, is behouden gebleven.
Met hun grote ambities keken de vijf broers tien jaar later alweer westwaarts en lieten eerder hun oog vallen op de ‘Madroelpolder’ bij Pernis om een nog grotere werf aan te leggen. Dit strookte niet met de Rotterdamse havenplannen en daarom gingen ze in zee met de gemeente Schiedam, waarvan grond in erfpacht werd genomen aan de oostzijde van de ‘Vijfsluizenhaven‘. Schiedam offerde er ondanks protesten uit de bevolking een deel van het park ‘Sterrebos’ voor op dat nog maar kort daarvoor was aangelegd en grote populariteit genoot.
In 1921 maakte de werf Wilton op haar nieuwe plaats furore door ingebruikname van het Pola-dok, met 46.000 ton het grootste drijvende dok van Nederland uit 1914. Het was gebouwd bij de Duitse werf Blohm & Voss in opdracht van de Oostenrijks-Hongaarse Marine en bestemd voor de haven Pola bij Triëst. De Eerste Wereldoorlog verijdelde dat en Wilton kocht het dok.
Vanaf die tijd konden de Nederlandse reders ook hun grootste schepen in eigen land laten repareren. Al snel kreeg deze faciliteit ook internationale bekendheid en tot ver in de jaren vijftig zou meer dan de helft van het reparatiewerk voor buitenlandse opdrachtgevers worden uitgevoerd.
Laatst bijgewerkt op: 2 november 2023
