Poortwachters van Gusto


Portiers zijn medewerkers, die “iedereen” kent. Wist u, dat portiers vroeger stedelijke ambtenaren waren. die tot taak hadden het openen en sluiten van de stadspoorten? Wie in van Dale’s Woordenboek kijkt, ziet bij ·· portier·· verder staan: bediende die belast is met het in- en uitlaten van bezoekers, het geven van inlichtingen en allerlei ander bijkomend werk. Veelomvattende werkzaamheden dus. Nu, dat bleek ook wel toen wij met de Gusto-portiers praatten. Het wa­ren gesprekken-met-horten-en-stoten. omdat ze Intussen van alles te doen hadden!

Gusto Schiedam

De heer J. van Helden – Na eerst ongeveer drie jaar te hebben gewerkt bij de terreinpolitie van Gusto. werd de heer van Helden portier. Dat Is nu ongeveer 16 jaar geleden. U zult hem niet altijd treffen in het hokje naast het grote hek dat de toegang tot het werf­ terrein afsluit. Vanwege “allerlei ander bijkomend werk”. zoals toezicht op het schoonhouden van de gebouwen en werkzaamheden in de zaal, waar vergaderd wordt en jubilarissen worden ontvangen en gehuldigd. In dat geval neemt de heer Roozen zijn post over. Beide heren zijn er van ‘s-morgens vroeg tot na werktijd, wan­neer nachtportiers het werk overnemen.
Vervelen doen ze zich niet, want er is veel te doen, Controle van de tijdkaarten, het maken van staten voor de tijdschrijvers, de behandeling van de kaarten van mensen die later komen of eerder weggaan, het uitbetalen van lonen aan de nachtploegen, controle op wat met of in auto’s binnenkomt of weggaat, mensen de weg wijzen, af­rekenen met de “klanten” van de openbare telefooncel. enz. enz.
Regelmatig manipuleert de heer van Helden met de handel, waarmee hij pneumatisch het grote hek open en dicht doet. Als een treinmachinist die de remkraan bedient. Fluiten hoeft hij niet, want dat werkt automatisch op de klok. Alleen als de automatiek het niet doet kan de portier dit voor de werknemers zo belangrijke signaalinstrument zelf bedienen.
Welk ogenblik van de dag – of de nacht – het ook is, wanneer or hoog water wordt verwacht, is de heer van Helden present. Om mede leiding te geven aan dan nood­zakelijke voorzieningen, zoals het plaatsen van schotten, controle op goed gemeerd liggen van schepen en zo nodig het demonteren van de motoren in de kelder onder de montagehal. Gelukkig- en niet alleen voor hem – komen deze omstandigheden niet zo vaak voor. De heer van Helden heeft aan zijn normale portierswerk al een volle dagtaak.

Gusto Slikkerveer

“Portier  hier melden” staat op het bordje aan de Ringdijk in Slikkerveer waar wij een praatje maakten met de 63-jarlge heer D. Nels, die in April 29 jaar in  dienst is. Hij heeft de hele opbouw von Gusto Slikkerveer meegemaakt. De werkdag van de heer Nels begint om half zeven en eindigt om ongeveer kwart over zes. Dan gaat hij alles goed afsluiten, de kachel opstoken en nakijken of er geen machines aan zijn blijven staan. Om ongeveer half tien komt hij nog even langs voor controle en om eventuele overwerkers uit te laten en eventuele nachtwerkers binnen te laten .
“Ik woon hier vlak in de buurt, dus dat is gemakkelijk” zegt hij. In plaats van prikkaar­ten hebben de ongeveer 120 werknemers hier nog penningen. De controle van het pen­ningenbord berust bij de heer Nels, evenals het toezicht op laatkomers of hen die eerder weggaan.
Hij houdt een oog op het in- en uitgaande autoverkeer en treedt zo nu en dan op als verkeersagent vooral als een grote oplegger door de tamelijk smalIe poort de dijk op moet. In zijn  portiersloge bedient de heer Nels de “fluit” en de terreinverlichting. Voor enkele vaste klanten is hij melkboer, dat wil zeggen dat hij een voorraadje halve literflesjes melk heeft voor degenen die “meer mans” willen zijn. Verder distri­bueert hij maandelijks “Het Zeskant” én deelt hij elke vrijdag de “Gusto-berlchten” uit, die veel aftrek vinden. “Dat merk je aan de boze gezichten als ze er eens een keer niet zijn”, lacht de heer Nels. Een kartonnen bordje met het woord “Kreek” trok onze aandacht. “Als er iets is voor de bode, die Kreek heet, hang ik dit bordje voor het raam”, vertelde deze portier. “Langzaam langsrijdend ziet hij dan dit bordje en komt binnen. Anders rijdt hij door.” Een simpel, maar perfect werkend slgnaalsysteem!

Bron+Foto’s: I.H.C. Het Zeskant januari 1967
Fotograaf: Onbekend


Stichting Erfgoed Werf Gusto 2019

Laatst bijgewerkt op: 23 december 2019