Alle berichten van Dirk Allewelt

Dirk Allewelt is sinds 2014 voorzitter van de Stichting Erfgoed Werf Gusto. Als websitebeheerder heeft hij de websites: Werf Gusto, Stichting Erfgoed Werf Gusto, onder beheer. Hij publiceert o.a. ook in het blad 'Scyedam' van de Historische Vereniging Schiedam.

‘Victor Gerosa’? ‘Zegt me helemaal niets’: aldus Jac. J. Baart!


Op 14 juli 2022 werd de Stichting Erfgoed Werf Gusto op de hoogte gesteld van een door de heer Jac. J. Baart aangeboden artikel aan een kwartaalblad voor publicatie met de titel: ‘Kraan met besmet verleden naar Schiedam.’ Het artikel is gebaseerd op een oud krantenartikel (Digitale krant Waterweg Actueel) uit februari 2020. Deze tekst werd in 2020 al eens toegestuurd aan de K. Heeringa Stichting te Schiedam, als aanvulling op zijn in het Historisch Jaarboek Schiedam 2019 geplaatste artikel (Zakelijk bekeken – De boten van de Gusto) over bepaalde aspecten van Werf Gusto in de Tweede Wereldoorlog.

De strekking van het artikel in de digitale krant (Waterweg Actueel) van februari 2020 was dat de Stichting Erfgoed Werf Gusto pogingen ondernam om een oude drijvende kraan met het bouwnummer 787 uit 1941 na de door de eigenaar (de Admiraliteitswerf in Sint-Petersburg) toen nog niet ingeplande oplegging terug te halen naar Schiedam. Vanaf maart 2020 kregen we te maken met Coronamaatregelen, zoals intelligente lockdown en reisbeperkingen. De e-mails die we aan de Russische scheepswerf toestuurden bleven onbeantwoord. Onze tussenpersoon* ter plaatse bleek niet in staat dit stilzwijgen te doorbreken. De toenemende spanning tussen Nederland en Rusland over de nasleep van de uit de lucht geschoten Boeing 777 met vluchtnummer MH 17 deed de Stichting Erfgoed Werf Gusto inzien dat de kansen miniem waren. De Stichting Erfgoed Werf Gusto besloot er niet meer actief aan te werken en haalde de website, die specifiek over die kraan ging offline. We schrijven dan begin 2021.

*Naam bekend bij de redactie, maar om reden van toegezegde privacy niet genoemd.
De 787 is zeer waarschijnlijk ontwikkeld door G.V.J. Gerosa, de NSDAP’er in dienst van Werf Gusto sinds 1925, vanaf 1928 als Hoofdingenieur en vanaf 1942 ook in dienst van de Duitse bezetter als Aussenstellenleiter. Dit laatste wekte niet Baart’s gramschap op om in de pen te klimmen, want Gerosa kende hij niet heeft hij ons laten weten in een e-mail, zoals verderop zal blijken, maar het ging om het jaartal 1941!
Lees verder ‘Victor Gerosa’? ‘Zegt me helemaal niets’: aldus Jac. J. Baart!

Gusto Staalbouw PEN-centrale Velsen-Noord 1952


In oktober 1952 werden door Stork Hengelo 4 nieuwe Stork-kettingrooster ketels geplaatst, kolen gestookt. Het zou de laatste uitbreiding zijn met kolen gestookte ketels. In de zestiger jaren werden overgestapt op een combinatie van Turbine met ketel. Bij de verbouwing van de laatste ketels op kolen in 1952 zijn 4 flinke schoorstenen geplaatst door Gusto Staalbouw Schiedam.  Op de fotoserie is de installatie van de constructie met de eigen hijsstelling te zien.

Zowel op de bouwlijsten van Werf Gusto, als ook op de bouwlijsten van IHC Holland is geen enkele verwijzing te zien naar de 1952 door Gusto Staalbouw uitgevoerde werkzaamheden. Dus we kunnen het niet meteen ergens aan een bouwnummer koppelen.

De fotoserie werd ons toegestuurd door de heer Jan Koper, oud-medewerker van de PEN-centrale in Velsen-Noord.


Foto’s: Collectie Jan Koper 

Henri Smulders op Olympische Spelen 1900


Alles gaat voorbij, als een schip dat het klotsende water doorklieft’. Zo staat het op het bidprentje van Henri Smulders (1863-1933). Ja, hij had wel iets met water, weten zijn nazaten. Maar sport? Nee, dat hebben ze pas zeventig jaar na zijn dood vernomen. Lange tijd zijn alle Nederlandse prestaties op de Spelen in 1900 onopgemerkt gebleven. Met baron Van Tuijll van Serooskerken is Nederland zes jaar eerder wel betrokken bij de oprichting van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) in Parijs, maar wanneer er Olympische Spelen in de Franse hoofdstad worden gehouden, ontbreekt Nederland. Officieel althans.

In het Gouden Boek van het Nederlandsch Olympisch Comité (1962) valt namelijk te lezen:
‘Van Tuijll en zijn gelegenheidscomité konden voor de Spelen van Parijs in 1900 geen vertegenwoordiging samenstellen.’

Maar de sportwedstrijden rond de Exposition Universelle van 1900 in Parijs, de wereldtentoonstelling, wakkeren de belangstelling wel aan. In maart 1900 volgt via het blad ‘De Nederlandsche Sport’ een oproep voor deze Championnats d’Exposition.
‘Door het tentoonstellingscomité te Parijs worden groote zeilwedstrijden bij Meulan georganiseerd. Als de eigenaren van jachten, zooals onder meer Mascotte, Zwaluw, Go-ahead, enz. besluiten konden er aan deel te nemen, twijfelen wij niet of zij zouden een goed figuur maken en een flink bedrag der waarlijk niet minne prijzen thuisbrengen. Wij hopen, dat de eigenaren dit eens ernstig in overweging zullen nemen, daar het, van alle zijden bezien, ons niet onvoordeelig lijkt.’

De oproep blijkt interesse op te roepen bij Henri Smulders. Hij is eigenaar van de Mascotte, een sharpie waarmee hij kan starten in de klasse 3-10 ton. Bij wedstrijden in Nederland en België finisht de Mascotte regelmatig voorin. Het beloofde prijzengeld van 50.000 Franse francs is een extra lokmiddel. De discussie over amateurisme speelt nog een ondergeschikte rol in die dagen. Pierre de Coubertin, de geestelijke vader van de moderne Olympische Spelen, hanteert het standpunt dat de concurrentieverhoudingen zuiver moeten zijn. Aangezien premies bij zeilwedstrijden gemeengoed zijn, kan geld de olympische geest bij de zeilers niet verstoren. Lees verder Henri Smulders op Olympische Spelen 1900

100ste Geboortejaar G. van der Gaag (1922)


Er was op donderdag 24 augustus 1967 weer reden genoeg om er een feestdag van te maken. Dit gold speciaal voor de heren W. van Aaken, J. van den Berg, J. Bijl en G. van der Gaag, die allen 25 jaar geleden voor de eerste maal onze poort binnenstapten. De heer ir. A. H. M. Smulders sprak in de grote zaal dit kleine maar selecte scheepsbouwgezelschap toe. Als bewijs van het vakmanschap van de werknemers met een langdurig dienstverband noemde hij de bouw van het interessante en technisch ingewikkelde booreiland Chazar. Ook door uw kennis en ervaring, zo vervolgde hij, worden dergelijke opdrachten juist bij Gusto geplaatst. Het werd echter niet alleen bij woorden gelaten. De jubilarissen ontvingen uit handen van de heer Smulders enkele geschenken: het zilveren Gusto-insigne werd hen opgespeld, bovendien mochten ze een gouden polshorloge en een cadeau onder couvert in ontvangst nemen. Ook werd hen nog het vererend getuigschrift van de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel uitgereikt. De dames werden voor hun goede zorgen bedacht met een grote doos bonbons. Een kopje koffie en een bezoek aan de modellenzaal besloot deze feestelijke morgen.

Bron: Het Zeskant september 1967

Lees verder 100ste Geboortejaar G. van der Gaag (1922)

Formule voor vaardagje Gusto-gepensioneerden nog steeds ijzersterk


Het dagje varen met de Gusto-gepensioneerden zit er voor dit jaar weer op. De traditie heeft vergeleken met vorig jaar vrijwel geen verandering ondergaan. En het ziet er naar uit dat daar voor volgende jaren ook weinig behoefte bestaat. Het is als met ’n bekend gerecht dat men zich niet gemakkelijk tegen-eet: „Men neme een Erasmus van de Spido. Men hale 420 gepensioneerden met hun echtgenoten van huis. Men voege hier koffie met gebak, sigaren, thee, een lunch en muziek aan toe. Men late dit alles een dagje op en om de Nieuwe Waterweg op elkaar inwerken ” Het recept is zestien jaar oud. Bij de Gusto is men er wèg van. De Spido-mensen weten hoe het klaargemaakt moet worden. Elk jaar komen er meer gegadigden aan tafel. Wij hebben dit jaar maar weer eens meegegeten en gespeurd naar de achtergronden van deze succesformule. Lees verder Formule voor vaardagje Gusto-gepensioneerden nog steeds ijzersterk

Scheepsbouwmuseum in Schiedam!

In 2025 viert Schiedam, dat het 750 jaar geleden stadsrechten  kreeg. Het is in dat jaar dan ook op de kop af pas 120 jaar geleden, dat de gebroeders  Henri en Frans Smulders hun nieuw gebouwde scheepswerf “Werf Gusto” openden (1905) in Schiedam, gelegen aan de Nieuwe Maas. Met deze werf trokken ze de stad Schiedam uit het economisch vacuüm dat was ontstaan door de ineenstorting van de jeneverindustrie. Het succes van de werf bracht nieuw leven en elan in de ten dode opgeschreven stad. Het succes werkte aanstekelijk op andere metaalbedrijven/scheepswerven, die zoals bijvoorbeeld Wilton en Fijenoord, niet langer gewenst waren met hun havenblokkerende scheepswerven in Rotterdam. Ook zij vestigden zich in Schiedam, evenals scheepswerf “De Nieuwe Waterweg” en later de werf van A. de Jong. Alleen al deze ontwikkeling in amper 20 jaar van een uitgebluste stad naar een regio met een kerngezonde industrietak “de Scheepsbouw” genaamd, verdient een museum! Lees verder Scheepsbouwmuseum in Schiedam!

Een reis om de oude Wereldzee (1)


Het is al meer dan een jaar (1953) geleden, dat de heer A. Smulders (Werf­ Gusto) met een vriend, de heer T. Groen, per sportvliegtuig een reis rond de Middellandse Zee maakte. Een zakenreis met een zeer sportieve inslag. De heer Groen heeft destijds het dagboek van deze reis en een serie artikelen in het Algemeen Dagblad gepubliceerd. Het geheel is een vermakelijk verhaal geworden en met toestemming van de schrijver nemen wij enkele gedeelten van dit dagboek hier over.

De reis begon op 3 October 1953 op het Vliegveld Ypenburg en eindigde op dezelfde plaats op 9 November 1953. Châlons sur Saone was het doel van de eerste dag, maar het werd niet gehaald. De dag besloot met een landing te Auxerre. Lees verder Een reis om de oude Wereldzee (1)