Productiehallen rond 1910

Leestijd: 2 minuten

Twee kapitale hallen

Langs de oostelijke en westelijke grenslijnen bevonden zich de beide hoofdgebouwen, elk lang 140 M. en breed 52 M., terwijl daartussen aan de voorzijde het kantoorgebouw van 30 × 30 M. geplaatst was. Elk hoofdgebouw bestond uit een middenschip, breed 25 M. met twee zijbeuken, breed elk 13,50 M. De rails van de elektrische loopkranen, die zich in die gebouwen bevonden, lagen 11,60 M. resp. 7,30 M. boven de begane grond.

In de westelijke hal (links in de foto onder) waren de werkplaatsen voor scheeps- en bruggenbouw, de smederij en het magazijn ondergebracht. In het midden van de foto zien we het kantoorgebouw.

In de oostelijke hal (rechts op de foto boven) bevonden zich: de modelmakerij met modelbergplaatsen, de gieterij, de afbramerij, de koperslagerij, de schilderswerkplaats, en de draaierij met machine-bankwerkerij en stelplaats.

In de zuid-oostelijke hoek van het terrein waren in een apart gebouw de elektrische centrale met ketelhuis, economiser en hoge schoorsteen (uiterst rechts op de foto).

De twee grote fabriekshallen werden tweedehands aangeschaft. Ze stonden oorspronkelijk op de Industrie-, Gewerbe- und Kunstausstellung van 1902 in Düsseldorf en werden gebouwd door de Duitse firma Hein, Lehmann & Co. (Düsseldorf). Al vòòr de werkelijke bouw bracht Hein, Lehmann een prospectus uit, waarin het bouwwerk werd aangeboden voor verkoop ná de tentoonstelling: “Es sollte uns freuen, wenn Sie dieser selten darbietenden Gelegenheit näher treten würden und stehen wir mit weiterer Auskunft dann gern zu Diensten.”

In Düsseldorf waren beide hallen in rechte lijn achter elkaar geplaatst. Ze vormden zo samen de zogenaamde “Große Maschinenhalle”. Deze hal was dus 280 meter lang. Het enorme gebouw werd na afloop van de Düsseldorfer tentoonstelling gedemonteerd en in onderdelen naar Schiedam vervoerd. Daar werd het in de lengte in tweëen gesplitst. De twee helften werden alhier naast elkaar opgebouwd.

De door Hein, Lehmann gebouwde “Große Maschinenhalle” was één van de eerste grote industriële gebouwen ter wereld die in vloei-ijzer werden opgetrokken. Voorheen werd voor de bouw van ijzeren gebouwen uitsluitend puddelijzer (smeedijzer) gebruikt. Vloei-ijzer was veel homogener en sterker dan smeedijzer, zodat de constructie aanmerkelijk lichter uitviel. Zo waren de twee hallen van Werf Gusto een technisch monument, omdat ze een belangrijke technische innovatie documenteerden. Niet dat daaraan na de sluiting van Werf Gusto ook maar de minste aandacht werd geschonken: kort na de sluiting van het bedrijf in 1978 werd de hele zaak onverbiddelijk gesloopt.


Meer foto’s van de hallen in Schiedam


Bron: ir. Alex den Ouden

Laatst bijgewerkt op: 20 december 2023

Scheepsbouwmuseum